Sư họ Hạ Hầu, quê ở Sơn Âm, Việt Châu (nay là Thiệu Hưng,Triết Giang), từ nhỏ ngoại hình đã thanh cao, khác thường. Năm 11 tuổi sư xuất gia ở chùa Bảo Lâm với Thiền sư Bái, năm 14 tuổi thọ giới cụ túc.

Sư từng tham học với nhiều vị danh sư ở các tông phái khác nhau nên có trí tuệ hiểu biết rất sâu rộng. Hành trình tu học như sau:

Năm 758, sư lễ Luật Sư Lễ ở chùa Thê Hà học về giáo pháp của Luật Tông.

Sau đó đến tham vấn với pháp sư Huyền Bích về tư tưởng Tam Luận.

Đầu niên hiệu đại lịch, sư đến học Đại Thừa Khởi Tín Luận, Kinh Đại Bát Niết Bàn tại chùa Ngõa Quan.

Sư cũng theo Hoài Trang Pháp Tạng học về tư tưởng của Kinh Hoa Nghiêm

Năm 772, theo Pháp sư Huệ Lượng học giáo pháp Tam Luận.

Năm 775, theo Pháp sư Trạm Nhiên học Thiên Thai Chỉ Quán, Kinh Diệu Pháp Liên Hoa, Kinh Duy Ma Cật Sở Thuyết.

Ngoài tu hành theo pháp của giáo môn, sư còn tu theo Thiền Tông. Sư từng đến tham vấn với Thiền sư Duy Trung(Tông Ngưu Đầu) và Thiền sư Kính Sơn Quốc Nhất hay còn gọi là Kính Sơn Đạo Khâm (Tông Ngưu Đầu) và từng được Thiền sư Kính Sơn ấn chứng.

Năm 776, sư đi thăm viếng núi Ngũ Đài, Nga Mi, rồi đến trụ trì tại Đại Hoa Nghiêm Tự, là trụ sở chính của Tông Hoa Nghiêm và chuyên giảng dạy về Phương Đẳng Sám Pháp và tông chỉ của Tông Hoa Nghiêm.

Năm 796 vua Đường Đức Tông mời sư vào Trường An cùng với Tam Tạng Bát Nhã phiên dịch các kinh sách tiếng phạn là 40 quyển Tứ Thập Hoa Nghiêm Kinh do quốc vương nước Ô Sa dâng cống. vua xem xong bản dịch rất vui mừng và tặng cho sư chiếc ca sa tử y.

Sư cũng từng trước tác 10 quyển kinh sớ tại chùa Thảo Đường, ở núi Chung Nam, và sau có tên là Trinh Nguyên Tân Dịch Hoa Nghiêm Kinh Sớ.

Năm 799, Vua Đường Đức Tông nhân ngày sinh nhật mời sư vào nội điện thuyết pháp, diễn nói về giáo chỉ của Tông Hoa Nghiêm. Vua nghe xong giác ngộ và rất thán phục và ban cho sư hiệu là Thanh Lương Quốc Sư.

Vua Đường Thuận Tông sau khi lên ngôi cũng theo lễ bái sư làm Quốc Sư, triều đình và nhân dân khắp nơi đều mến mộ đạo hạnh của sư.

Năm 810, niên hiệu Nguyên Hòa, vua Đường Hiến Tông, vua mời sư vào cung thuyết pháp về Tứ pháp giới của Kinh Hoa Nghiêm và giải đáp các thắc mắc của mình. Vua nghe xong rất vui mừng và ban danh hiệu là Tăng Thống Thanh Lương Quốc Sư.

Năm thứ 4, niên hiệu Khai Thành, sư ngồi tọa thiền an nhiên thị tịch, hưởng thọ 102 tuổi, tháp thờ tại núi Chung Nam, tháp hiệu là Diệu Giác. Sư từng giảng kinh cho 7 đời vua, đệ tử có rất nhiều người nổi trội, tiêu biểu như Tông Mật, Tăng Duệ, Pháp Ấn.

Sư có để lại rất nhiều tác phẩm dịch thuật , chú giải và biên soạn có giá trị tu học rất cao:

1. Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Sớ (大方廣佛華嚴經疏) 60 quyển
2. Tùy Sớ Diễn Nghĩa Sao (隨疏演義鈔) 90 quyển
3. Hoa Nghiêm Kinh Cương Yếu (華嚴經綱要) 3 quyển
4. Ngũ Uẩn Quán (五蘊觀)
5. Tam Thánh Viên Dung Quán Môn (三聖圓融觀門)...